کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی

رئیس دانشگاه معارف اسلامی، تولید علوم انسانی اسلامی را انقلابی در حوزه دانش دانست.

 به گزارش ستاد خبری نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کلانتری با اشاره به چیستی ” علوم انسانی” اظهار کرد: بر اساس دیدگاه رایج در فضای دانشگاهی و حوزوی، علوم انسانی به گروهی از علوم، دانش ها و رشته هایی گفته می شود که به صورت مستقیم و غیر مستقیم سرشت انسان، توانایی های منحصر به فرد  او، فرهنگ ها و ارزش های انسانی، رفتارها و روابط اجتماعی را مورد مطالعه قرار می دهد.

وی فرآیند تولید علوم انسانی اسلامی را مورد تائید اسلام دانست و گفت: در این علم شناخت انسان و تمام حالات روحی، روانی، تعاملات اقتصادی و معرفتی بر اساس مبانی و زیرساخت های اسلامی تعریف می شود.

کلانتری علوم انسانی اسلامی را کاری تاسیسی عنوان کرد و افزود: اسلامی سازی علوم انسانی فعلی یک کار “تزئینی” است. در تولید این علم تمام تلاش ها باید معطوف به این باشد که بر اساس جهان بینی حق و با بهره گیری از منابع اصیل اسلامی به تاسیس یک سلسله از دانش ها و علوم مورد نیاز جامعه انسانی دست یابیم.

 رئیس دانشگاه معارف اسلامی، عرف حاکم بر علوم انسانی فعلی را از اصلی ترین مانع در راه تولید علوم اسلامی دانست و خاطر نشان کرد: شرایط حاکم بر علوم انسانی رایج، راه را بر هرگونه تحول و نوآوری مسدود ساخته است. البته این اختصاص به علوم انسانی هم ندارد، در علوم طبیعی و الهیات، فلسفه و کلان نیز به همین صورت است.

وی با اشاره به تفاوت بومی سازی و اسلامی سازی علوم انسانی اظهار داشت: وقتی می گوییم دانش و علم باید بخشی از نیازهای بومی را تأمین کند، منظور نیازهای دینی است. زمانی که حرف از اسلامی سازی به میان می آید به این معناست که باید اصول، مبانی و ارزش هایی که مورد توجه اصیل دین است در علوم انسانی پر رنگ تر دیده شود.

 حجت الاسلام کلانتری با تاکید بر اینکه شرایط تولید علوم انسانی اسلامی با دارایی های علمی فعلی امکان پذیر است، تصریح کرد: امروز علاوه بر تولید مقالات و مجلات علمی  و پژوهشی متفاوت در این زمینه، به برکت انقلاب اسلامی اندیشمندان جوان و متفکری داریم که قدرت تولید علم در این زمینه را دارند.

وی ادامه داد: دستیابی به علوم انسانی اسلامی کارکوچک، ساده و سطحی نیست که در کوتاه مدت اتفاق بیفتد، بلکه یک انقلاب بزرگ در حوزه دانش است که باور، عزم ملی، تلاش همه جانبه و سخت کوشی متخصصان را می طلبد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه علوم انسانی اسلامی را یکی از زیرساخت‌های اساسی تمدن اسلامی دانست.

 به گزارش ستاد خبری نخستین کنگره علوم انسانی اسلامی،  حجت الاسلام و المسلمین مسعود آذربایجانی مراحل علوم انسانی اسلامی را مرتبط با علوم معنادار انسان دانست و اظهار کرد: علوم انسانی اسلامی رفتارها، احوالات و در حقیقت فرآیند هایی که محوریت آن انسان است را شامل می شود و چون قید اسلامی را به همراه خود دارد مبانی اش باید از اسلام استخراج شود.

وی افزود: مبانی هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی چهار حوزه ای است که باید با بهره گیری از آیات قرآن در چارچوبی منسجم در علوم انسانی اسلامی تبیین شوند.

حجت الاسلام آذربایجانی تولید علوم انسانی متناسب با فرهنگ و نیازهای جامعه را مهم دانست و گفت: منظور از اسلامی شدن علوم انسانی داشتن دغدغه های ارزشی متناسب با مبانی دینی است.

 وی ادامه داد: یعنی علمی که در آن خداوند در حیطه جهان و جامعه نادیده گرفته نشود، انسان تنها از بعد مادی ارزیابی نشود و مرگ پایان حیات او نباشد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اعتقاد بر اینکه تولید علوم انسانی اسلامی به معنای نفی علوم انسانی فعلی نیست، بیان کرد: علوم انسانی فعلی محصول عقلانیتی است که با مبانی اسلامی مطابقت ندارد. در واقع براساس عقلانیت جنبه های فرهنگی شکل گرفته است.

وی عنوان کرد: بخش هایی از علوم انسانی فعلی با علوم انسانی اسلامی منافات دارد که باید آن قسمت ها را کنار بگذاریم و متناسب با اسلام آن را باز تولید کنیم.

حجت الاسلام آذربایجانی علوم انسانی اسلامی را یکی از زیرساخت‌های اساسی تمدن اسلامی خواند و افزود: آن بخش از علوم که مبتنی بر مبانی انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی است را می‌توان اسلامی کرد اما از آن‌جا که این حرکت از جنس تولید علم است، با نگاه سطحی و شتاب‌زده به نتیجه نخواهد رسید چرا که نیازمند نظریه‌پردازی، نوآوری و استفاده از روش‌های نقد در علوم انسانی فعلی است.

از امشب برنامه پگاه تحول، سلسه مباحث ویژه نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی را که با حضور تنی چند از صاحبنظران و اندیشمندان برگزار میشود میتوانید روزهای شنبه، دوشنبه، سه شنبه و پنج شنبه به مدت سه هفته از شبکه ۴ سیما بعد از اخبار ۲۰ ملاحظه فرمایید.

دومین جلد از ویژه نامه علوم انسانی اسلامی در قالب فصلنامه «صدرا» با مدیرمسئولی رضا غلامی و سردبیری عطاء الله رفیعی آتانی و با سردبیری مسعود معینی (سردبیر میهمان) که از سی‌ام اردیبهشت تا دوم خرداد برگزار می‌شود، منتشر شد.

این شماره از ویژه‌نامه اختصاص به گفت‌وگوهایی با محوریت ماهیت علوم انسانی اسلامی با حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، استاد دکتر مهدی گلشن، دکتر احد فرامرز قراملکی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید پارسانیا، دکتر ابراهیم برزگر، دکتر علیرضا قائمی‌نیا، دکتر نجف لکزایی، دکتر منوچهر محمدی، دکتر عبدالحسین خسروپناه، دکتر محمد فتحعلی خانی، دکتر پرویز امینی و حجت الاسلام والمسلمین رضا غلامی دارد.

همچنین در این شماره دیدگاه‌های استاد دکتر رضا داوری اردکانی، طه جابرالعلوانی، حسن حنفی، سید محمد نقیب العطاس و اسماعیل فاروقی علوم انسانی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است.

برای تهیه شماره اول فصلنامه صدرا می‌توانید با شماره تلفن ۸۸۵۰۳۳۴۱ (۰۲۱) و ۸۸۵۰۵۴۰۲ (۰۲۱) تماس بگیرید.

عضو  هئیت  علمی  موسسه  آموزشی  و  پژوهشی  امام  خمینی  قرآن را مبنای علوم انسانی اسلامی دانست.

به  گزارش  ستاد  خبری  نخستین  کنگره  بین  المللی  علوم  انسانی  اسلامی، حجت الاسلام قاسم روانبخش با اشاره به اینکه علوم انسانی اسلامی زمینه  رسیدن  به  سعادت  و  پیشرفت  را  هموار می کند اظهار کرد: اسلام  برنامه ای  برای  تعیین  زمینه  های  علمی  تدوین  کرده  است و  قرآن نیز به  عنوان  کتاب آسمانی  برای  هدایت  انسان نازل  شده است تا بشر با تمسک به آن  به  قله  های  رفیع  پیشرفت  برسد.

وی قرآن را مبنای علوم انسانی اسلامی دانست و افزود: در  تمام زمینه های علمی باید از  قرآن بهره گرفت. همان طور که عنصر اورانیوم توسط متخصصان از معادن استخراج  می  شود، قرآن  هم باید توسط  افراد  صاحب  نظر  و  عالم استخراج  شود  و در  اختیار  انسان  قرار  گیرد.

عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)  ادامه داد:‌کتاب آسمانی سرشار ازدانسته های ارزشمندی  است  که  بشر  برای  ادامه  زندگی  به آن  نیازمند  است. قرآن باید مبنای  اصلی  علوم  انسانی  باشد زیرا  با  مراجعه  به  آن  نیاز  های  بشر  پاسخ  داده  می شود.

وی با تاکید شاخص های مختلف در زیر مجموعه های علوم انسانی اظهار کرد: هر رشته ای در زیر مجموعه علوم انسانی شاخص‌های خاص خود را دارد که باید توسط  اندیشمندان  همان  رشته  مشخص شوند.

روانبخش خاطر نشان کرد: در  بحث  علوم  انسانی اسلامی  ابتدا  باید  شاخص  ها باتوجه به شرایط روز مشخص  شود  و  پس  از  آن  با  مبانی  قرآنی  مطابقت  داده  شود.

وی  نداشتن  باور را مهمترین  مانع  در  مسیر  ترویج  علوم  انسانی  اسلامی خواند و تصریح کرد :  اصلی  ترین  مشکل  در  علوم  انسانی  و  اسلامی وجود باوری غلط است. عده ای بر این  باورند  که منشا علوم انسانی را باید در نظریه ها و دیدگاه های متفکران غرب جستجو کرد.

عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: ارائه علوم آماده بر گرفته  از  قبل موجب ساکن ماندن ذهن  افراد  صاحب نظر  در  این حوزه شده است .

روانبخش با تاکید بر اینکه خاستگاه علوم انسانی در غرب نیست اظهار کرد: اگر به  این  باور  برسیم می‌توان با  داشتن  منبع  عظیمی  به  نام  قرآن  در  این  علم  فعالیت  کنیم و آن را به عنوان الگو به کشورهای  دیگر که  دچار  مشکلات  فرهنگی  سیاسی هستند نیز ارائه دهیم .

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر با توجه به سرلوحه قرار دادن شعار  اصلی حضرت  امام خمینی(ره) مبنی بر  “ما  می  توانیم “٬ در عرصه های گونان‌گون شاهد خود باوری هستیم  اما متاسفانه در  بحث  علوم  انسانی  هنوز  به چنین باوری نرسیده ایم.

عضو هئیت علمی موسسه امام  خمینی  (ره  ) با اشاره به نهادینه  کردن  و توسعه  اسلامی  سازی  علوم  انسانی  تاکید کرد: در چند سال اخیر با تدابیر مهم و ارزشمند رهبر معظم انقلاب  گام های خوبی در زمینه توسعه  اسلامی سازی علوم انسانی برداشته شده است. امیدوارم به زودی با رهنودهای رهبر معظم انقلاب شاهد  رشد چشمگیری در  بحث اسلامی سازی  علوم  انسانی  باشیم.

وی افزود: اگر  توسعه  سازی  اسلامی  به  عنوان  مدل  به  مردم  ارائه  شود  باور “ما  می  توانیم”  در  بین  مردم  و  مسئولین  شکل  می  گیرد.

  روانبخش  با اشاره به سخن مقام معظم رهبری در سفر به قم مبنی بر اینکه” اگر می  گذاشتند  پروژه  ای  که  آقای  مصباح  در  ابتدای  انقلاب  آغاز  کرد به  نتیجه  می  رسید امروز در  این  جایگاه  نبودیم”، خاطر نشان کرد: بسترهای تحقق علوم انسانی اسلامی در حال حاضر در حال شکل گیری است و ما همچنان در ابتدای راه هستیم.