عضو هئیت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزاری کرسی های نقد علوم انسانی فعلی در دانشگاه ها را راهکاری مناسب در دست یابی به علوم اسلامی خواند.
به گزارش ستادخبری نخستین کنگره علوم انسانی اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین علیرضا قائمی نیا با اشاره بر اینکه علوم اسلامی طیفی تشکیکی است، گفت: بهره گیری از اسلام در تولید علوم دینی هم می تواند به صورت مستقیم و در قالب یک رابطه استعاری یا الهام بخش شکل گیرد.
وی افزود: گاهی برای تولید علوم دینی به طور مستقیم از آیات و روایات الهام گرفته می شود و گاهی با بهره گیری غیر مستقیم از آیات و گزاره های دینی به تئوری ها و راه حل های علمی دست می یابیم.
قائمی نیا بومی سازی علوم انسانی فعلی را همسوسازی با فرهنگ جامعه خواند و اظهار کرد: تغییرات علوم انسانی فعلی در چارچوب و مفاهیم تصورات جامعه امروز به معنی بومی سازی است، اما اسلامی سازی بهره بری از گزاره های دینی برای ایجاد رابطه بین اسلام و علم است.
وی با اشاره به ضرورت تحول در علوم انسانی فعلی بیان کرد: وجود جریان های افراطی و مادی گرا در این علوم و همخوانی نداشتن با اعتقادات جامعه اسلامی، پالایش در این علم را ضروری می سازد .
قائمی نیا ادامه داد: اگر علمی نتواند به انتظارات یک جامعه پاسخ دهد، آن گاه بحران معرفتی ایجاد می شود. می توان گفت علوم انسانی فعلی نیز به مرحله رشد معرفتی که انتظار جامعه امروز را پاسخ می دهد، نرسیده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر اینکه حوزه و دانشگاه باید دغدغه تولید علوم انسانی اسلامی را داشته باشند، گفت: علوم انسانی فعلی باید در کرسی های دانشگاه و حوزه مورد نقد قرار گیرد . همچنین باید به صورت تدریجی با استفاده از گزاره های دینی به تولید علم اسلامی پرداخته شود.
وی فرآیند تولید علم اسلامی را تدریجی خواند و تاکید کرد: علوم مختلف نتیجه سالها تلاش دانشمندان است، بنابر این رسیدن به این علم نیز نیازمند مدت زمان و تلاش طولانی است.
قائمی نیا تشکیل کرسی های نقد علوم انسانی فعلی و برگزاری جلسات علمی اسلامی متعدد در دانشگاه ها را راهکاری مناسب برای توسعه علوم انسانی اسلامی به درون دانشگاه ها خواند و بیان کرد: تولید این علم به معنی کنار گذاشتن علوم انسانی فعلی نیست، بلکه با بررسی و تحلیل ، نقد میراث موجود و بهره گیری از مزایای فعلی به صورت تدریجی شاهد تولید فرآیند دینی خواهیم بود.
وی ادامه داد: تغییر و تحول در علوم انسانی فعلی باید از بحث انسان شناسی و مردم شناسی آغاز شود، چرا که انسان شناسی محل تقاطع دیدگاه های مادی گرایانه به انسان است که نیازمند نقد و بازتولید همسان با مبانی اسلامی است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: مراکز متصدی باید تحقیقات عمیقی در این زمینه داشته باشند. به عنوان مثال در این پروژه های تحقیقاتی باید ارتباط جامعه‌شناسی و روان‌شناسی با دین و … مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مراکز علمی باید تحقیقاتی را ارائه دهند که با دانشگاه و حوزه در ارتباط باشد.
قائمی نیا علوم اسلامی را مقدم بر علوم انسانی خواند و یادآور شد: این علم پاسخگوی تمام نیازهای بشر است و باید مبنا تمام علوم اسلامی باشد. هنوز علومی مانند اقتصاد اسلامی و جامعه شناسی اسلامی تبدیل به یک اصل نشده است.
وی در پایان، زمینه تحقق و تولید علوم اسلامی را در جامعه مساعد ارزیابی کرد و گفت: وقتی یک جریان علمی تبدیل به یک اصل می شود که از روش های کاربردی بهره گرفته شده باشد. امیدواریم به زودی شاهد مبنا قرار گرفتن اقتصاد اسلامی و جامعه شناسی اسلامی در جامعه باشیم.
