به گزارش «نسیم» این مرجع تقلید، امروز دیدار معاون پژوهش حوزه‌های علمیه و مدیران این معاونت، گفت: تعصب بیجا، انسان را هلاک می‌کند و کسی نباید روی چیزهایی که ثمر ندارد، تعصب داشته باشد.
وی ادامه داد: این که صرفا بگوییم هنر نزد ایرانیان است و بس، درست نیست، بلکه باید یک فرد ایرانی در علوم الهی در بهترین جایگاه قرار گیرد؛ مثلاً علامه طباطبایی آذری بودند، ولی کمترکسی توانست عربی را در تفسیر به این سیالی و روانی مطرح کند.
وی با بیان این که در هر شاخه علمی باید مواد علمی را از مبانی بگیریم و مبانی را نیز از منابع استخراج کنیم، ابراز داشت: منابع در اسلام کتاب و سنت است؛ رساله‌های علمیه، همگی فروعی است که فقیه آنها را از یک سری مبانی منطبق بر منابع اصیل، استخراج می‌کند.
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: این منابع شامل کتاب، سنت و عقل است و البته در اینجاست که یکی از نقاط ضعف اصول را می‌توانیم در بیابیم که همان مساله عقل و کاربرد و جایگاه آن است.
آیت الله جوادی آملی با زیر سوال بردن مفهوم شناسی غربی از مباحث مختلف چون حقوق بشر، گفت: حقوق بشر30 مادهای از مبانی چون عدالت، زندگی مسالمتآمیز، همزیستی و… گرفته شده که همه آنها به مفهوم و مبنای عدالت بر می‌گردد، ولی غربی‌ها نمی‌دانند منبعی که قرار است این مبانی از آن گرفته شود را از کجا باید بگیرند.
وی تصریح کرد: به همین دلیل، چنین حقوق بشری را به دنیا ارایه کردند؛ وقتی می‌گوییم عدالت، یعنی این که هرچیزی در سرجای خود قرار گیرد؛ بنابراین، خدایی که انسان را خلق کرده، جایگاهش را هم می داند که می گوید زن و مرد با هم متفاوت هستند؛ البته در شأن انسانیت یکی هستند، ولی در حقوق مساوی نیستند؛ به همین دلیل است که غربی‌ها چنین حقوق بشری برای ما می نویسند.
آیت الله جوادی آملی اضافه کرد: به همین دلیل است که نمی‌دانند چه گروهی را تروریست بنامند و تروریست‌ها را از لیست سیاه خود خارج میکنند؛ آنها این گونه فکر میکنند و به همین نتایج هم می‌رسند، چون حق و باطل حقیقی را نمی شناسند.
این مرجع تقلید با اشاره به بخش قبلی سخنان خویش پیرامون ضعف علم اصول گفت: نقص علم اصول آن است که به دلیل استفاده مکرر از کتا‌ب‌های اصولی اهل سنت، جایگاهی برای اجماع قایل شده، در حالی که در مکتب تشیع، عقل نسبت به اجماع در جایگاه بالاتری قرار دارد؛ اجماع در بهترین حالت خود در کنار شهرت و خبر قرار میگیرد و نه درجای دیگری؛ وقتی که شیعه شدیم، یعنی باید عقل محور باشیم، نه اجماع محور؛ عقل نیز در منظر اهل سنت در قیاس خلاصه می‌شود.
وی با ذکر این مطلب که در نقشه اصول، هندسه اصلی بین کتاب، سنت و عقل است و اجماع در این بین وجود ندارد، تصریح کرد: اگر این هندسه به طلاب آموزش داده شود، پژوهشگر اصولی تربیت خواهیم کرد؛ این نظم باید در اصول حفظ شود.
این مفسر قرآن در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ویژگیهای دانشگاه اسلامی، گفت: نباید فکر کنیم که دانشگاه با برگزاری دعای توسل و نماز جماعت اسلامی می‌شود؛ کتا‌ب‌های اسلامی نیز با بسم الله اسلامی نخواهد شد، بلکه آن چیزی که این علوم را اسلامی می کند، فلسفه است.
آیت الله جوادی آملی تصریح کرد: فلسفه علمی است که نقشه جامع علمی جهان را ترسیم می‌کند و هر کدام از علوم را در جای خود قرار میدهد؛ باید بدانیم که اگر نقشه جهانی نداشته باشیم، موفق نخواهیم شد و هر تصمیمی بگیریم آن تصمیم فرسوده خواهد شد.
وی با تاکید بر این که اگر فلسفه به بیراهه برود، علم محصول فلسفه نیز الحادی خواهد شد، افزود: اگر فلسفه الهی شد، علوم ماحصل نیز الهی می شود؛ هر علمی محصول اوصاف، افعال، گفتار، آثار و احکام خداست و وقتی علم حاصل اقوال و اعمال باشد، دینی است.
وی با اشاره به خروجی‌های حوزه در سال‌های بعد از انقلاب، گفت: باید علم اصول در مسیر درست خود حرکت و بالندگی داشته باشد و مدیریت حوزه نیز باید با پرورش استعدادهای نخبه و با ایجاد محیط علمی مناسب، حوزه را در بالندگی و پویایی نگاه دارد.
در ابتدای این دیدار، حجت‌الاسلام والمسلمین عماد، معاون پژوهش حوزه‌های علمیه، گزارشی از برنامه های پژوهشی حوزه و فعالیت‌های این معاونت ارائه داد.