دسته‌ها
اخبار

عناصر مغفول در مدل‌های غربی در الگوی اسلامی ایرانی جایگاه خود را پیدا می‌کنند

قائم‌مقام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي نگاه تكامل‌گرا و توأمان به ماديت و معنويت را از مزيت‌هاي الگوي بومي دانست و افزود: در اين الگو نگاه جامعه يك نگاه تك بعدي نيست يعني ‌مثل بسياري از مدل‌هاي غربي مبتني بر اقتصاد و يا نژاد نيست. اين نگاه تكاملي عاملي است تا عناصري كه متأسفانه در الگو‌هاي توسعه مورد غفلت قرار مي‌گيرند در اين‌جا جايگاه اصلي‌، حقيقي و غير‌شعاري‌شان را پيدا كنند. حجت‌اسلام والمسلمین دکتر حسن خیری در گفت‌و‌گو با ستاد خبري همايش ملي”‌الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت” با تأكيد بر اين‌كه براي تدوين الگوي بومي بايد چند مسئله را در اولويت قرار دهيم، خاطر‌نشان كرد: نخستين مسئله اين است كه پذيرش‌ اسلام به عنوان ديني كه مي‌تواند الگوي زندگي را در ابعاد مختلف ارائه ‌كند مورد پذيرش قرار دهيم. چرا كه اسلام داراي اصولي ثابت است كه مي‌توان با توجه به مقتضيات زمان و مكان احكام را از آن‌ استنباط كرد. وي با اشاره بر اين‌كه ما نيازمند اين هستيم كه با مباني اسلام درباره عرصه‌هاي مختلف حيات اجتماعي آشنايي داشته باشيم، افزود: بايد اين آمادگي را ايجاد كنيم‌ كه در عرصه‌هاي مختلف كارشناسان اجتماعي تربيت شوند تا بتوانند در تدوين الگو كمك كنند و در نهايت از تك بعدي بودن اجتناب ‌شود تا ‌بسياري از زواياي اسلام ناديده گرفته نشود.قائم مقام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي اعتقاد به برتري و ضرورت الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت در مقايسه با ساير الگوها را در ميان صاحب‌نظران ضروري دانست و ‌تصريح كرد: بعضي‌ها هنوز ضرورت اين الگو را احساس نمي‌كنند‌. در حالي‌كه بايد اين مسئله مورد تأكيد قرار گيرد كه الگوهايي موجود براي ما كارساز نيست و ما را به جايي نمي‌رساند و ما نيازمند اين هستيم به سمت فرهنگ، بوميت و ساختارهاي اجتماعي‌مان برگرديم و بر اساس آن به تدوين الگو بپردازيم.خیری افزود: بايد با يك عقل جمعي و كارشناسي‌هاي حساب شده به آسيب‌شناسي الگوهاي غربي دست بزنيم‌ تا نكات مثبت و منفي خودشان را نشان دهند. با توجه به روندي كه در 30 ساله گذشته داشتيم و تجاربي كه كسب كرديم، مي‌توانيم از نتايج اين نقد و آسيب‌شناسي‌ها نهايت بهره را ببريم.وي با تأكيد بر اين‌كه الگو بايد نگاه آينده‌نگر و مسئله محور داشته باشد، اظهار داشت: بستر‌هاي لازم براي تدوين يك برنامه و الگوي بومي بر اساس مباني هستي‌شناسي، انسان‌شناسي، روش‌شناسي و … امكان‌پذير است‌ و اگر بر اساس تمام رويكردهاي مبنايي حركت كنيم خودمان را از مصلحت‌انديشي و تكيه بر سلايق گروه‌ها و جناح‌ها نجات مي‌دهيم.قائم‌مقام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي، جامعيت و گستردگي الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت و توجه آن به همه ابعاد انساني و نه فقط جنبه‌هاي اجتماعي را از نكات بسيار مثبت اين الگو دانست و خاطر‌نشان كرد: آن‌چه‌ امروز در اكثر الگوها رايج و مشهود است، محصور شدن در ابعاد اجتماعي است‌ اما دستيابي به الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت با توجه به اقتضائات اسلام باعث جامعيت اين الگو مي‌شود كه تأمين كننده نيازهاي تمام ابعاد فردي‌، تربيتي، اجتماعي و … است.خيري بهره‌گيري از عنصر اخلاق را يكي ديگر از مزيت‌هاي الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت برشمرد و افزود: بيش‌تر الگوهايي كه در جهان وجود دارد، تنها الزامات را مد نظر قرار مي‌دهند و مطرح مي‌كنند اما الگوي توسعه بومي نه تنها جامعيت دارد كه اخلاق محور هم است و چون از خاستگاه دين ماهيت خود را وام گرفته است لذا برتري‌هاي نژادي، قومي، طبقاتي و امثال اينها در اين الگو ملغي مي‌شود.وي افزود: الگوي اسلامي ـ ايراني پيشرفت محصور در يك ملت و قوم نمي‌شود‌. همان‌طور كه انسانيت را مطرح مي‌كند ‌به انسان هم بها مي‌دهد. يعني با وجود اين‌كه اين الگو به صورت خاص براي ايران اسلامي تدوين مي‌شود اما طمع‌ورزي ملي در آن ملغي است و هيچ‌گاه براي دست‌يابي به مصالح ملي نمي‌شود اقدامي عليه جوامع و قوميت‌ها انجام داد. قائم مقام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي با اشاره بر اين كه حقوق به معناي جامع آن مورد توجه اين الگو است، خاطر‌نشان كرد:‌ اين الگو نه تنها به ‌حقوق ملت ايران توجه دارد بلكه به حقوق افرادي كه هنوز نيامده‌اند (حقوق آيندگان) هم تأكيد مي‌ورزد. به علاوه در اين الگو نه تنها انسان‌ها حقوقي دارند بلكه بايد حقوقي هم براي طبيعت لحاظ شود. يعني طبيعت هم با اين تعريف يك امانت محسوب مي‌شود كه بايد حرمتش محفوظ باشد. به طور كلي مي‌توان گفت عناصري كه متأسفانه در الگو‌هاي توسعه مورد غفلت قرار مي‌گيرند در اين‌جا جايگاه اصلي خودشان را پيدا مي‌كند. وي با تأكيد بر اين‌كه اين اصول و مباني اصولي ‌‌قابل اتكا هستند، خاطر‌نشان كرد: الگوي اسلامي پيشرفت با مزيت‌ها و مختصاتي كه گفته شد بر اساس يك مكتب انسان محور به وجود نمي‌آيد كه با مرگ او از بين برود و يا در بوته آزمون و خطا قرار ‌گيرد. با اين مباني، استفاده ابزاري از الگو ملغي مي‌شود و طبيعي است مفاهيم و اصطلاحات بايد با توجه به اين الگوي جديد باز تعريف شوند./ انتهاي پيام